Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 môn Ngữ Văn – Sở GD Hòa Bình (Lần 2) là một trong những đề thi thuộc Bộ đề ôn tập thi thử THPT – Môn Ngữ Văn. Đây là một trong những bộ đề quan trọng nằm trong chuyên mục Tổng hợp đề thi thử môn Ngữ Văn THPT QG. Được biên soạn bởi Sở Giáo dục và Đào tạo Hòa Bình, đây là lần thi thử thứ hai trong năm, với cấu trúc bám sát đề minh họa 2025 của Bộ GD&ĐT, phù hợp cho học sinh lớp 12 trong giai đoạn nước rút.
Đề thi bao gồm ba phần: đọc hiểu (kiểm tra khả năng phân tích, cảm nhận ngữ liệu), nghị luận xã hội (bàn về các vấn đề tư tưởng – đạo lý gần gũi trong đời sống), và nghị luận văn học (khai thác sâu các tác phẩm như Vợ nhặt, Chiếc thuyền ngoài xa, Người lái đò sông Đà, Đất nước…). Với cách ra đề logic, có tính phân hóa rõ ràng, đề thi giúp học sinh rèn kỹ năng lập luận, trình bày, cũng như cảm thụ văn học một cách sắc sảo.
Hãy cùng Dethitracnghiem.vn tìm hiểu và luyện tập ngay với đề thi này để tự tin bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025!
- Số trang: 1 trang
- Hình thức: Tự luận
- Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)
ĐỀ THI THỬ THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM 2025 SỞ GD HÒA BÌNH (LẦN 2)
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
MƠ RỪNG
(Trích)
Lừu Lựu¹
(Tóm tắt: Tiểu thuyết Mở rừng được nhà văn Lừu Lựu sáng tác trong khoảng thời gian 1973 – 1975. Tác phẩm tái hiện cuộc sống chiến đấu gian khổ, kiên cường của những người lính Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ. Đoạn trích dưới đây thuộc chương VIII, kể về Vũ – anh lính lái xe – tranh thủ nghỉ phép về thăm nhà. Thị xã quê anh vừa bị bom Mỹ tàn phá, nhà cửa đổ nát, bố và em trai Phúc đã mất, mẹ và em gái Hạnh phải sơ tán, ở nhờ nhà bác Xuân. Trên đường về, Vũ được bác Xuân kể lại tình cảnh đau thương và đau anh của gia đình mình. Bác còn kể chuyện vợ anh là Hương cũng đã mất trong trận bom đó. Sau đó Vũ về thăm lại nơi ở cũ của mình và gặp lại mẹ và em gái Hạnh. Đoạn trích dưới đây kể về cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc giữa Vũ, mẹ và em gái Hạnh.)
Anh đã gặp ai ở thị xã chưa? Mù có quen nhà ta ý.
Chưa gặp ai, kể cả lạ lân quen. Anh có đi đường ấy đâu mà gặp.
Thế à. Già đình ấy đãng tây thì gặp cáu mới li em Phúc vẫn coi nhà ở trên phố ấy.
Vũ cố nuốt một làn hơi trồi nóng ở cổ.
U. Không thấy câu gì em, Phúc ở đâu, anh cũng đoản thể.
Thẳng Phúc nó học giỏi làm, viết chính tả được những chín diễm đảy anh ạ.
Vũ với nàng ngậm mắt nhìn lên mái nhà. Lúc sau anh từ từ đứng dậy, vẫn ngửa mặt nhìn vào chỗ khuất ánh đèn. Già vơ đắng tìm kiếm một cái gì đó để nên tiếng khóc khỏi bật lên. “Em ơi, Hạnh ơi, em cũng biết nói đôi anh như một người lớn rồi u! Trời ơi, ai đã đạy cho em sự chịu đựng kì lạ ấy”. Bà giáo không ngờ con bé Hạnh giờ được với anh như thế, khiên bà phải bận quay mặt vào tường nuốt nước mắt giàn giụa xuống má. Con bác Xuân gái bâu hai tay vào nhau suốt, đai nhịn, chống mõm bác lại chạy xuống bên đít lửa và lau nước mắt. Thế ra, bà mẹ con vẫn giấu nhau, bác lại nói hết cái nhà với cháu Vũ với cô tội khổng. Biết nói gì với cháu nó thế nào bây giờ! Bác vẫn đứng ngoài sân đội theo từng cử động của hai anh em Vũ và khóc thầm. Ở trong nhà, con Hạnh đang ngồi lặng lẽ nhìn anh trai, hai hàng nước mắt chảy dài. Vũ nhìn em, lòng đau như cắt. Anh biết em mình đã chịu đựng quá nhiều đau khổ. Anh biết em mình đã chịu đựng quá nhiều đau khổ. Vũ nói với em: “Hạnh ơi, anh biết em buồn lắm. Nhưng em phải cố gắng lên”. Hạnh chỉ khẽ gật đầu, không nói một lời. Vũ nắm tay em, bàn tay nhỏ bé gầy gò. Anh cảm nhận được sự ấm áp từ bàn tay em mình. Vũ thầm nhủ: “Mình phải cố gắng để bù đắp cho mẹ và em”.
Anh Vũ ơi! Em Phúc ơi, cậu ơi! Con lạy mọ con không giữ được đâu, giời ơi!
Bà giáo đứng đậy hai mắt mờ trừng trừng nhìn Vũ. Bác gái Xuân đứng ngoài cửa cũng nhìn vào Vũ. Con Hạnh nên tiếng khóc nhìn qua khẽ liếp xem anh có sao không. Dường như mọi nỗi lo lắng đều sáp lại khuôn mặt xám xanh đã nặng trĩu đọng bao nhiêu thứ thách ở mắt trần, lúc này cô chịu đựng được thêm nữa không, cô đủ sức trơ vệ với động đội nữa không? Không nhìn ai, Vũ vẫn nhặn ra nỗi lòng mẹ, sự sợ hãi của cái Hạnh, cả tấm lòng thương cảm của bác chủ nhà. Mọi người đang nhìn anh, nhìn vào chân dung người lính ở chiến trường đày. Vũ nghĩ thầm. Anh đi lại bên mẹ:
Mẹ² ơi, con biết hết mọi chuyện từ trước khi về nhà rồi mẹ ạ.
Tiếng mẹ bị dìm nấc trong nước mắt:
Mẹ chị sơ… con… con. Vũ ơi!
Dạ! Con rất hiểu mẹ… Mẹ đừng khóc làm em Hạnh nó sợ. Mẹ gọi nó vào nói chuyện với con. Bác chủ nhà đang chuẩn bị mọi thứ cho con đi hở mẹ?
Ừ, bác quy hỏa lắm. Mẹ không khóc nữa đâu. Con xuống bếp nói chuyện với bác. “Đêm nâm nấm ở” bác ạ. Những ngày qua không có bác thì – Tiếng nấc chẹn trong cổ bà giáo sợ, bà lại luống cuống – Thôi mọ không khóc nữa đâu, mọ lau nước mắt đầy rồi, con có ở nhà được vài ngày nữa không?
Không thể được đâu mẹ ạ. Đêm mai anh em tập trung nhận xe cả rồi. Chỉ có người không thi còn có thể xin phép về ở nhà thêm với mẹ, nhưng mỗi người một xe không có ai lái thay.
Ừ thôi, việc đi cứ phải đi, mọ hổi con thế thôi. Cứ mạnh bước mà đi. Mọi sự ở nhà đã có mọ chịu tất, con đừng bườn phiền, lo nghĩ gì con nhé.
Lòi mẹ khẩn cầu, những mong con ở lại để cho mẹ tất cả mọi yêu quái, lo toan, chi mong đi mọi sự vững vàng khỏe mạnh của mẹ, của con, của em con, của cảu con và em Phúc đã nắm vững. Từ vị mẹ không chỉ là người mẹ thông thường, mẹ còn là mẹ bộ đội đang còn đi đánh giặc. Từ vị mẹ người, chiến sĩ phiến lẻ, đương ngày đêm nay cho kịp với bao nhiêu đồng đội đang chờ đội con ở chợ tấp trông. Có hiểu lòng mẹ không con! Mẹ thèm cái mùi mồ hôi mặn chua ở bộ quần áo vò xíu của con, mẹ muốn ghì chặt con trong hai cánh tay mẹ. Nhưng việc đi đánh giặc. Cần nước của mẹ không cần đâu. Con phải mạnh bước mà đi. Có khốc thì khốc buồn hết với mẹ đi, rùi hồi cho mẹ đi, đến chỗ chúng bạn không được khóc nữa, không được bườn phiền nữa. Có hiểu lòng mẹ không con. Mẹ không nói ra được điều gì lúc này đâu!
(Trích Tác phẩm văn học được giải thưởng Nhà nước, Lừu Lựu, NXB Hội nhà văn, 2015, tr.389-391)
¹Lừu Lựu (1942 – 2022) là nhà văn nổi tiếng của nền văn học Việt Nam hiện đại, chuyên viết về thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết. Tác phẩm của ông mang đậm chất hiện thực, phản ánh sâu sắc những vấn đề xã hội và con người trong thời kỳ chiến tranh.
²”Mọ” là một cách gọi khác của “mẹ”.
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. (2,0 điểm) Dựa vào văn bản, hãy miêu tả sự thay đổi trong tâm trạng của nhân vật Vũ từ khi biết tin gia đình đến khi gặp lại mẹ và em gái.
Câu 2. (2,0 điểm) Từ cuộc gặp gỡ giữa Vũ, mẹ và em gái Hạnh, anh/chị suy nghĩ gì về tình cảm gia đình trong thời chiến? (trình bày khoảng 5-7 dòng)
Câu 3. (2,0 điểm) Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn miêu tả tâm trạng của mẹ khi nói chuyện với Vũ: “Già vơ đắng tìm kiếm một cái gì đó để nên tiếng khóc khỏi bật lên”.
Câu 4. (2,0 điểm) Nêu thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua đoạn trích.
Câu 5. (2,0 điểm) Từ câu nói của mẹ với Vũ: “Không thể được đâu mẹ ạ. Đêm mai anh em tập trung nhận xe cả rồi. Chỉ có người không thi còn có thể xin phép về ở nhà thêm với mẹ, nhưng mỗi người một xe không có ai lái thay.”, anh/chị suy nghĩ gì về trách nhiệm và nghĩa vụ của người lính trong thời chiến? (trình bày khoảng 5-7 dòng)
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm):
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật người mẹ của Vũ trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm):
“Tiếng nói tuổi trẻ – Hành động của Đoàn, một bạn trẻ đã chia sẻ: Là một đoàn viên, thanh niên trong thời đại mới, mình luôn tự hào vì được sống trong một đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ. Nhưng đi cùng niềm tự hào ấy là câu hỏi lớn: Thanh niên Việt Nam cần làm gì để không chỉ bắt kịp mà còn dẫn dắt thời đại?” (Trích Khát vọng làm chủ kỷ nguyên mới, Nữ Vương, thanhnien.vn, ngày 09/03/2023)
Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vai trò và trách nhiệm của thanh niên Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay.
Mục đích tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là gì?
Căn cứ theo quy chế hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các văn bản hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, mục đích của kỳ thi là:
– Đánh giá kết quả học tập của học sinh sau 12 năm học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông.
– Lấy kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng.
– Góp phần đánh giá chất lượng giáo dục của địa phương và cả nước, làm cơ sở điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học trong nhà trường.
Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có bắt buộc thi môn Ngữ văn không?
Theo quy định hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo và hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, thí sinh dự thi phải thực hiện như sau:
– Thi 3 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ.
– Ngoài ra, thí sinh phải chọn một trong hai bài thi tổ hợp: Khoa học Tự nhiên (gồm các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học) hoặc Khoa học Xã hội (gồm các môn Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân – dành cho học sinh học chương trình giáo dục phổ thông).
Trong số các môn thi, Ngữ văn là một trong ba môn bắt buộc mà tất cả thí sinh đều phải dự thi, không phụ thuộc vào lựa chọn bài thi tổ hợp hay mục đích xét tuyển đại học.
Như vậy, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 bắt buộc thí sinh phải thi môn Ngữ văn, dù xét tốt nghiệp hay xét tuyển đại học, cao đẳng.
