Bài tập trắc nghiệm Triết học Mác – Lênin Bài 22: Kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng là một phần quan trọng trong Chương 10: Chủ nghĩa duy vật lịch sử thuộc học phần Triết học Mác – Lênin trong chương trình Đại Học khối ngành khoa học xã hội và nhân văn, sư phạm, luật, kinh tế, chính trị…
Chủ đề “Kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng” là một trong những nội dung cốt lõi của chủ nghĩa duy vật lịch sử, chỉ ra mối quan hệ biện chứng giữa đời sống kinh tế và đời sống tinh thần, chính trị của xã hội. Nắm vững cặp phạm trù này giúp sinh viên hiểu sâu sắc về cấu trúc xã hội, vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng tầng và sự tác động trở lại của kiến trúc thượng tầng, từ đó có cái nhìn khoa học về sự vận động và phát triển của xã hội, chống lại các quan điểm duy tâm, siêu hình về lịch sử.
Hãy cùng Dethitracnghiem.vn củng cố kiến thức cơ bản, chuẩn bị nền tảng vững chắc cho việc học các chương tiếp theo!
Bài tập trắc nghiệm Triết học Mác-Lênin Bài 22: Kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng
Câu 1. “Cơ sở hạ tầng” trong chủ nghĩa duy vật lịch sử là gì?
A. Toàn bộ các hình thái ý thức xã hội.
B. Toàn bộ các thiết chế chính trị, pháp luật.
C. Toàn bộ các quan hệ giữa con người với tự nhiên.
D. Toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của một xã hội nhất định.
Câu 2. “Kiến trúc thượng tầng” trong chủ nghĩa duy vật lịch sử là gì?
A. Toàn bộ lực lượng sản xuất của xã hội.
B. Toàn bộ các điều kiện tự nhiên – địa lý.
C. Toàn bộ dân số của xã hội.
D. Toàn bộ những quan điểm chính trị, pháp quyền, đạo đức, tôn giáo, nghệ thuật, triết học… cùng các thiết chế tương ứng.
Câu 3. Yếu tố nào sau đây KHÔNG thuộc về kiến trúc thượng tầng?
A. Nhà nước.
B. Pháp luật.
C. Đạo đức.
D. Quan hệ sản xuất.
Câu 4. Mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là mối quan hệ:
A. Tách rời, không liên quan.
B. Kiến trúc thượng tầng quyết định cơ sở hạ tầng.
C. Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng cùng quyết định lẫn nhau một cách ngang bằng.
D. Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng, kiến trúc thượng tầng có tính độc lập tương đối và tác động trở lại cơ sở hạ tầng.
Câu 5. “Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng” thể hiện ở những điểm nào?
A. Kiến trúc thượng tầng sinh ra cơ sở hạ tầng.
B. Kiến trúc thượng tầng có thể thay đổi cơ sở hạ tầng theo ý muốn.
C. Cơ sở hạ tầng sản sinh ra kiến trúc thượng tầng, quy định bản chất, nội dung và sự biến đổi của kiến trúc thượng tầng.
D. Cơ sở hạ tầng không thể tác động trở lại kiến trúc thượng tầng.
Câu 6. Sự thay đổi của cơ sở hạ tầng tất yếu sẽ dẫn đến:
A. Sự mất đi của kiến trúc thượng tầng.
B. Sự bất biến của kiến trúc thượng tầng.
C. Sự phát triển ngược lại của kiến trúc thượng tầng.
D. Sự thay đổi của kiến trúc thượng tầng.
Câu 7. “Kiến trúc thượng tầng có tính độc lập tương đối và tác động trở lại cơ sở hạ tầng” có nghĩa là gì?
A. Kiến trúc thượng tầng hoàn toàn không phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng.
B. Kiến trúc thượng tầng là yếu tố quyết định cuối cùng.
C. Kiến trúc thượng tầng không hoàn toàn bị động mà có sự vận động, phát triển riêng, có khả năng tác động trở lại cơ sở hạ tầng thông qua hoạt động thực tiễn.
D. Cơ sở hạ tầng không thể chi phối kiến trúc thượng tầng.
Câu 8. Kiến trúc thượng tầng tác động trở lại cơ sở hạ tầng theo hai chiều hướng nào?
A. Tích cực và tiêu cực.
B. Mạnh và yếu.
C. Trực tiếp và gián tiếp.
D. Thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển của cơ sở hạ tầng.
Câu 9. Vai trò tích cực của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng thể hiện khi:
A. Kiến trúc thượng tầng bảo thủ, lạc hậu.
B. Kiến trúc thượng tầng tách rời khỏi cơ sở hạ tầng.
C. Kiến trúc thượng tầng phù hợp với cơ sở hạ tầng, phản ánh đúng các quy luật khách quan, tạo điều kiện cho cơ sở hạ tầng phát triển.
D. Kiến trúc thượng tầng chỉ tồn tại trên lý thuyết.
Câu 10. Vai trò kìm hãm của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng thể hiện khi:
A. Kiến trúc thượng tầng đổi mới liên tục.
B. Kiến trúc thượng tầng độc lập với cơ sở hạ tầng.
C. Kiến trúc thượng tầng lỗi thời, lạc hậu hoặc đi trước quá xa so với cơ sở hạ tầng, cản trở sự phát triển của cơ sở hạ tầng.
D. Kiến trúc thượng tầng quá đơn giản.
Câu 11. Theo chủ nghĩa duy vật lịch sử, yếu tố nào là nhân tố quyết định cuối cùng trong sự phát triển của xã hội?
A. Nhà nước.
B. Tôn giáo.
C. Ý chí của các vĩ nhân.
D. Sản xuất vật chất (Cơ sở hạ tầng).
Câu 12. Khi một phương thức sản xuất mới ra đời, điều gì thường xảy ra với kiến trúc thượng tầng cũ?
A. Vẫn giữ nguyên không thay đổi.
B. Tự động biến mất hoàn toàn.
C. Sẽ dần dần bị thay thế bởi một kiến trúc thượng tầng mới phù hợp với phương thức sản xuất mới.
D. Có thể tồn tại mãi mãi mà không cần thay đổi.
Câu 13. Mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là một ví dụ điển hình cho quy luật nào của phép biện chứng duy vật?
A. Quy luật lượng chất.
B. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập.
C. Quy luật phủ định của phủ định.
D. Quy luật nhân quả.
Câu 14. Trong quá trình chuyển đổi xã hội từ chế độ phong kiến sang tư bản chủ nghĩa, việc thay thế các quan hệ sản xuất phong kiến bằng quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa thuộc về sự thay đổi của yếu tố nào?
A. Kiến trúc thượng tầng.
B. Cơ sở hạ tầng.
C. Lực lượng sản xuất.
D. Ý thức xã hội.
Câu 15. Sự ra đời của Nhà nước tư sản, pháp luật tư sản, các tư tưởng tự do, dân chủ là kết quả của sự thay đổi nào?
A. Sự thay đổi về dân số.
B. Sự thay đổi về điều kiện tự nhiên.
C. Sự thay đổi của cơ sở hạ tầng (từ phong kiến sang tư bản chủ nghĩa).
D. Sự thay đổi của lực lượng sản xuất.
Câu 16. Để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, Triết học Mác – Lênin nhấn mạnh cần phải bắt đầu từ việc:
A. Chỉ thay đổi tư tưởng, đạo đức.
B. Chỉ thay đổi hệ thống pháp luật.
C. Xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế (lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa).
D. Xây dựng một Nhà nước mạnh mẽ.
Câu 17. Việc đổi mới kinh tế (phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa) ở Việt Nam đòi hỏi phải đổi mới và hoàn thiện cả các yếu tố của kiến trúc thượng tầng (ví dụ: hệ thống pháp luật, cải cách hành chính). Điều này thể hiện:
A. Cơ sở hạ tầng hoàn toàn độc lập với kiến trúc thượng tầng.
B. Kiến trúc thượng tầng quyết định cơ sở hạ tầng.
C. Sự tác động biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.
D. Chỉ có cơ sở hạ tầng mới quan trọng.
Câu 18. Sai lầm “chủ quan duy ý chí” trong việc xây dựng xã hội thường mắc phải khi:
A. Quá coi trọng vai trò của kinh tế.
B. Không thấy được sự vận động của cơ sở hạ tầng.
C. Đề ra đường lối, chính sách dựa trên mong muốn chủ quan mà không tính đến các điều kiện kinh tế khách quan.
D. Bảo thủ, không dám đổi mới.
Câu 19. Sai lầm “duy vật tầm thường” (hay kinh tế chủ nghĩa) trong việc xây dựng xã hội thường mắc phải khi:
A. Tuyệt đối hóa vai trò của ý thức xã hội.
B. Phủ nhận vai trò của kinh tế.
C. Tuyệt đối hóa vai trò quyết định của kinh tế, coi nhẹ hoặc bỏ qua vai trò tác động trở lại của kiến trúc thượng tầng.
D. Quá chú trọng vào các yếu tố chính trị.
Câu 20. Quan điểm của chủ nghĩa duy tâm lịch sử khi giải thích sự phát triển xã hội là gì?
A. Sự phát triển xã hội do quy luật kinh tế quyết định.
B. Sự phát triển xã hội do ý chí Thượng đế, ý chí của các vĩ nhân, hay các tư tưởng thuần túy quyết định.
C. Sự phát triển xã hội do yếu tố địa lý quyết định.
D. Sự phát triển xã hội là ngẫu nhiên.
Câu 21. Nhà nước là yếu tố quan trọng nhất trong kiến trúc thượng tầng vì:
A. Nhà nước tồn tại vĩnh viễn.
B. Nhà nước tạo ra mọi của cải vật chất.
C. Nhà nước là trung tâm quyền lực, trực tiếp tác động, quản lý và điều hành các mặt của đời sống xã hội.
D. Nhà nước không bị ảnh hưởng bởi cơ sở hạ tầng.
Câu 22. Trong một xã hội cụ thể, sự mâu thuẫn giữa một cơ sở hạ tầng cũ đang suy tàn và một kiến trúc thượng tầng mới đang hình thành (hoặc ngược lại) là dấu hiệu của:
A. Sự ổn định xã hội.
B. Sự cân bằng xã hội.
C. Tiềm năng cho một cuộc cách mạng xã hội.
D. Sự phát triển dần dần.
Câu 23. Ý nghĩa phương pháp luận của việc nghiên cứu mối quan hệ cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là:
A. Khuyến khích sự duy tâm về lịch sử.
B. Chỉ tập trung vào việc nghiên cứu kinh tế.
C. Giúp chúng ta nhận thức đúng quy luật vận động, phát triển của xã hội, từ đó xây dựng đường lối, chính sách phù hợp.
D. Không cần quan tâm đến các yếu tố chính trị.
Câu 24. Khi giải quyết các vấn đề xã hội, cần có sự thống nhất giữa việc phát triển kinh tế (cơ sở hạ tầng) và xây dựng hệ thống chính trị, pháp luật, văn hóa (kiến trúc thượng tầng) phù hợp. Điều này phản ánh:
A. Chủ nghĩa duy vật tầm thường.
B. Chủ quan duy ý chí.
C. Quan điểm biện chứng về mối quan hệ cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.
D. Quan điểm siêu hình.
Câu 25. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng khẳng định vai trò quyết định của:
A. Lực lượng sản xuất.
B. Ý thức xã hội.
C. Chính trị.
D. Quan hệ sản xuất.
