Đề thi thử Đại học môn Sinh 2025 – Sở GDĐT Sơn La là một trong những đề thi nằm trong Bộ Đề thi đại học môn Sinh Học THPT, thuộc chuyên mục Tổng hợp đề thi thử môn Sinh Học THPT QG. Đây là đề thi do Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La tổ chức nhằm hỗ trợ học sinh lớp 12 luyện tập, đánh giá năng lực và chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi Tốt nghiệp THPT Quốc gia 2025 môn Sinh học.
Đề thi bám sát theo cấu trúc chuẩn của Bộ GD&ĐT, bao gồm đầy đủ các chuyên đề trọng tâm như: cơ chế di truyền và biến dị, quy luật di truyền, tiến hóa, sinh thái học, và các dạng bài vận dụng thực tiễn. Đề thi không chỉ kiểm tra kiến thức lý thuyết mà còn chú trọng đến năng lực vận dụng và tư duy phân tích số liệu, từ đó giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm bài trắc nghiệm nhanh, chính xác trong thời gian quy định.
Hãy cùng Dethitracnghiem.vn cùng tìm hiểu về đề thi này và tham gia làm kiểm tra ngay lập tức!
Đề thi thử Đại học môn Sinh 2025 – Sở GDĐT Sơn La
Phần I. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1: Chim công đực có màu sắc sặc sỡ thu hút được chim cái để giao phối làm tăng khả năng sinh sản, tuy nhiên, màu sắc sặc sỡ cũng làm cho nó dễ bị nhiều loài săn mồi phát hiện. Ví dụ trên chứng minh
A. Đặc điểm thích nghi của sinh vật có tính tương đối.
B. Kiểu gene thích nghi của các sinh vật là kết quả của chọn lọc tự nhiên.
C. Tính đa dạng về di truyền của quần thể.
D. Sự đa dạng của quần thể giao phối.
Câu 2: Theo quan niệm thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại, nguồn nguyên liệu sơ cấp chủ yếu của quá trình tiến hóa là
A. Thường biến.
B. Đột biến NST.
C. Biến dị tổ hợp.
D. Đột biến gene.
Câu 3: Chất nào sau đây là sản phẩm của quá trình hô hấp ở thực vật?
A. N₂.
B. CO₂.
C. NH₃.
D. O₂.
Câu 4: Ở người, bệnh M do một gene nằm trên NST thường quy định, allele d (bị bệnh M); allele D (không bị bệnh M). Gene quy định bệnh M và gene quy định tính trạng nhóm máu cùng nằm trên một NST và cách nhau 18cM. Từ sơ đồ phả hệ bên, theo lí thuyết có thể xác định được chính xác kiểu gene của bao nhiêu người?
(Hình ảnh phả hệ bệnh M và nhóm máu)
A. 10.
B. 9.
C. 11.
D. 8.
Câu 5: Hiện nay có hai loài voi còn tồn tại (kí hiệu là M và N) được xếp vào cùng một chi là chi Loxodonta và loài thứ ba còn sống sót (kí hiệu là P) được xếp vào một chi khác là chi Elephas. Cây phát sinh chủng loại nào sau đây phản ánh chính xác nhất mối quan hệ của ba loài này?
(Hình ảnh các cây phát sinh chủng loại A, B, C, D)
A. Hình D.
B. Hình B.
C. Hình C.
D. Hình A.
Câu 6: Trong hệ sinh thái, nhóm sinh vật nào sau đây tổng hợp được các chất hữu cơ từ các chất vô cơ?
A. Nấm men.
B. Giun đất.
C. Vi khuẩn lam.
D. Vi khuẩn E. coli.
Câu 7: Hình sau đây mô tả quy trình sản xuất insulin bằng công nghệ gene.
(Hình ảnh quy trình tạo insulin bằng công nghệ gen)
Theo lí thuyết, phát biểu nào dưới đây sai khi nói về quy trình này?
A. Gene mã hoá insulin được đưa vào plasmid nhờ một số enzyme giới hạn và enzyme ligase.
B. Mục đích của quá trình này là tạo ra một lượng lớn insulin.
C. Vector chuyển gene trong quy trình này là plasmid của vi khuẩn.
D. Plasmid tái tổ hợp có thể được chuyển vào tế bào vi khuẩn thông qua phương pháp biến nạp.
Câu 8: CRISPR-Cas9 có thể giúp điều trị bệnh di truyền ở người như xơ nang, thiếu máu hồng cầu hình liềm, loại bỏ gene gây ung thư trong tế bào. CRISPR là một hệ thống chỉnh sửa gene có nguồn gốc từ hệ thống miễn dịch tự nhiên của vi khuẩn. Cas9 là một enzyme cắt giới hạn, có khả năng cắt chính xác DNA tại vị trí xác định. CRISPR-Cas9 không thuộc phương pháp nào sau đây?
A. PCR.
B. Liệu pháp gene.
C. Giải trình tự gene.
D. Nhân bản tế bào.
Câu 9: Trong đợt mưa lớn ở miền Bắc của Việt Nam xảy ra vào đầu tháng 9 năm 2020 gây ra sạt lở đất, lũ quét, xóa mòn ở một số khu vực đồi núi, làm đất bị xói mòn, nghèo dinh dưỡng, chỉ còn trơ lại sỏi và ít hạt cây rừng sót lại trên mặt đất. Sau một thời gian, ở khu vực rừng trên phục hồi với tốc độ chậm. Để thúc đẩy tốc độ phục hồi hệ sinh thái, biện pháp nào sau đây không phù hợp?
A. Tăng cường bón phân hữu cơ.
B. Tăng cường chống xói mòn.
C. Tăng cường trồng cây ngoại lai.
D. Hạn chế bón phân hoá học.
Câu 10: Ở virus HIV, sản phẩm của phiên mã ngược là phân tử
A. tRNA.
B. mRNA.
C. rRNA.
D. cDNA.
Câu 11: Hình bên là tiêu bản NST của một người bệnh. Trong các nhận định sau, nhận định nào là không chính xác?
(Hình ảnh bộ NST người bị hội chứng Down – 3 NST 21)
A. Có thể phát hiện sớm được bệnh bằng phương pháp nghiên cứu phả hệ.
B. Bệnh này xuất hiện ở cả nam và nữ.
C. Người bệnh có những bất thường về trí tuệ và khả năng sinh sản.
D. Bệnh xuất hiện do rối loạn phân li NST trong giảm phân của bố hoặc mẹ.
Câu 12: Nhóm sinh vật nào sau đây xuất hiện sớm nhất trong lịch sử phát sinh sự sống trên Trái Đất?
A. Tùng đất.
B. Thực vật.
C. Vi khuẩn.
D. Nấm.
Câu 13: Một nhà khoa học muốn tìm một loại thuốc kháng sinh phù hợp để điều trị bệnh do vi khuẩn. Để xác định hiệu quả của mỗi loại thuốc (1, 2, 3, 4), nhà nghiên cứu sử dụng các đĩa agar chứa vi khuẩn bằng đồng vị phóng xạ. Hình bên thể hiện hoạt động phóng xạ khi sử dụng một thuốc (1, 2, 3, 4) và không sử dụng thuốc (đối chứng). Biết rằng hoạt độ phóng xạ tỉ lệ thuận với chiều dài chuỗi polypeptide được vi khuẩn tổng hợp trong đĩa. Loại thuốc nào ức chế vi khuẩn tốt nhất?
(Hình ảnh đồ thị hoạt độ phóng xạ theo thời gian của 4 loại thuốc và đối chứng)
A. Thuốc 3.
B. Thuốc 1.
C. Thuốc 2.
D. Thuốc 4.
Câu 14: Trong tế bào thực vật, quá trình quang hợp xảy ra trong
A. Ti thể.
B. Bào tương.
C. Nhân.
D. Lục lạp.
Câu 15: Ở thực vật, loài C là dạng song nhị bội có nguồn gốc từ hai loài lưỡng bội là loài A (2n = 24) và loài B (2n = 26). Bộ NST của loài C là
A. 50.
B. 25.
C. 52.
D. 48.
Câu 16: Các cây thông nhựa mọc gần nhau có rễ liền với nhau là ví dụ về mối quan hệ sinh thái nào sau đây?
A. Cộng sinh.
B. Kí sinh.
C. Hỗ trợ.
D. Cạnh tranh.
Câu 17: Theo lí thuyết, cơ thể có kiểu gene AB/ab trong giảm phân xảy ra hoán vị với tần số 20% sẽ tạo giao tử Ab với tỉ lệ
A. 40%.
B. 10%.
C. 30%.
D. 20%.
Câu 18: Người ta thường trồng loại cây nào sau đây để cải tạo đất?
A. Cây họ Đậu.
B. Sắn.
C. Ngô.
D. Lúa.
Phần II. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 1: Tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa, liên quan đến khả năng sản xuất hoặc sử dụng hormone insulin của cơ thể. Có hai loại tiểu đường phổ biến là tiểu đường type I và tiểu đường type II. Tiểu đường type I xảy ra khi các tế bào beta ở tuyến tụy bị tấn công và phá hủy các tế bào beta của tuyến tụy, nơi sản xuất insulin. Do đó, cơ thể không thể sản xuất insulin hoặc sản xuất rất ít. Tiểu đường type II chủ yếu liên quan đến tình trạng không dung nạp insulin, tức là cơ thể vẫn sản xuất insulin nhưng không sử dụng hiệu quả. Đồ thị hình bên thể hiện đáp ứng ở người khỏe mạnh, bệnh nhân tiểu đường type I và bệnh nhân tiểu đường type II sau khi cho uống glucose.
(Hình ảnh đồ thị nồng độ glucose máu theo thời gian của 3 nhóm người)
a) Đường cong 1 tương ứng với bệnh nhân tiểu đường type II. .
b) Bổ sung insulin từ bên ngoài vào cơ thể theo chỉ định của bác sĩ là phương án khả thi để điều trị cho những bệnh nhân tiểu đường type I. .
c) Tiểu đường type I là một bệnh tự miễn ở người. .
d) Bệnh nhân tiểu đường thường có lượng nước tiểu nhiều hơn người bình thường. .
Câu 2: Sơ đồ phả hệ ở một loài côn trùng gây đột biến mất đoạn NST ở sáu vị trí khác nhau (A, B, C, D, E và F) được thể hiện ở hình dưới đây. Theo dõi thời gian sống của các phôi tương ứng với các đột biến, kết quả được thể hiện qua đồ thị bên dưới. Biết rằng sự phân bố các gene trên NST là đều nhau và phôi mang đột biến mất đoạn ở vị trí F vẫn phát triển thành cơ thể bình thường. Biết 1 kb tương đương với 1000 cặp base.
(Hình ảnh sơ đồ NST với các vị trí đột biến và đồ thị thời gian sống của phôi)
a) Các gene trên vị trí A, B quan trọng hơn so với các gene trên vị trí B đối với sự phát triển phôi. .
b) Vị trí F có thể mã hóa các sản phẩm ít liên quan đến sự phát triển phôi hơn các vị trí khác. .
c) Nếu xảy ra đột biến mất đoạn gồm tám đồng thì tỉ lệ chết của phôi sẽ thấp nhất. .
d) Kích thước đoạn NST bị mất càng lớn thì thời gian sống sót của phôi càng kéo dài. .
Câu 3: Kết quả nghiên cứu về giới hạn nhiệt độ, độ ẩm và tỉ lệ sống sót của 2 loài động vật (M) và (N) có họ hàng gần gũi trong 3 vùng I, II, III được thể hiện trong hình và bảng dưới đây. Giả sử trong quá trình nghiên cứu các nhân tố sinh thái khác đều ổn định.
(Hình ảnh 3 vùng với nhiệt độ, độ ẩm và bảng tỉ lệ sống sót của loài M, N)
a) Tại vùng điều kiện II, loài N có kích thước quần thể nhỏ hơn loài M. .
b) Trong khoảng nhiệt độ từ 5°C đến 10°C và độ ẩm từ 7,5% đến 12,5%, loài M có khả năng cạnh tranh mạnh hơn loài N. .
c) Nhiệt độ và độ ẩm càng cao thì tỉ lệ sống sót của loài M càng tăng. .
d) Loài M có thể thay thế hoàn toàn loài N. .
Câu 4: Trong một quần thể, xét 3 cặp gene (A, a; B, b và D, d), mỗi gene quy định một tính trạng, các allele trội là trội hoàn toàn. Thực hiện phép lai P dị hợp về cả 3 cặp gene thu được F₁. Ở F₁, tỉ lệ kiểu hình mang 3 tính trạng trội chiếm 2,25%. Biết mọi diễn biến trong quá trình giảm phân ở giới đực và cái là như nhau. Theo lí thuyết:
a) Hoán vị gene xảy ra trên cả 3 cặp gene. .
b) Ở F₁, tỉ lệ cá thể mang mọi allele lặn là 10,5%. .
c) Ở F₁, có 6 loại kiểu gene dị hợp cả 3 cặp. .
d) Nếu P dị hợp chéo ở cả hai cặp lai phân tích, đời con có kiểu hình lặn về cả 3 tính trạng chiếm 4,5%. .
Phần III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.
Câu 1: Các nhân tố nào sau đây có thể cùng cấp nguồn nguyên liệu di truyền trong quần thể?
(1) Giao phối ngẫu nhiên. (2) Chọn lọc tự nhiên. (3) Đột biến. (4) Dòng gen.
Hãy viết liền các số tương ứng theo thứ tự từ nhỏ đến lớn tương ứng với các nhân tố tiến hóa.
Câu 2: Ở một loài động vật lưỡng bội, khi cho giao phối giữa dòng thuần chủng thân đen với dòng thuần chủng thân xám thu được F₁. Cho F₁ ngẫu phối được F₂ có tỉ lệ kiểu hình như sau: ở giới đực có 3 con thân đen : 1 con thân xám; ở giới cái có 3 con thân xám : 1 con thân đen. Biết rằng, tính trạng màu lông do một gene có hai allele qui định, trong đó không có đột biến. Tính trạng trội là trội hoàn toàn so với tính trạng lặn. Tỉ lệ đực là 50%. Theo lí thuyết, khi cho tất cả các con thân đen ở F₂ ngẫu phối thì tỉ lệ con cái thân đen ở F₃ là bao nhiêu %? (làm tròn đến 1 chữ số sau dấu phẩy)
Câu 3: Một quần thể có cấu trúc di truyền như sau: 0,5AA : 0,4Aa : 0,1aa. Theo lí thuyết, sau ba thế hệ ngẫu phối, tỉ lệ kiểu gene aa trong quần thể là bao nhiêu %? (làm tròn đến 1 chữ số sau dấu phẩy)
Câu 4: Khả năng lọc nước của loài thân mềm (Sphaerium corneum) thay đổi theo số lượng cá thể trong quần thể được mô tả trong bảng dưới đây.
(Bảng: Số lượng cá thể và Tốc độ lọc nước)
Theo bảng trên, trong quần thể có tối đa khoảng bao nhiêu cá thể thì con người thu hoạch các hoạt động sống của quần thể là tốt nhất?
Câu 5: Hình dưới đây thể hiện một giải đoạn giảm phân từ một tế bào sinh tinh (X) lưỡng bội. Theo lí thuyết, kết thúc quá trình giảm phân, tế bào X tạo ra bao nhiêu loại giao tử đột biến?
(Hình ảnh tế bào X với sự sắp xếp NST)
Câu 6: Giả sử năng lượng đồng hoá của các sinh vật dị dưỡng trong một chuỗi thức ăn như sau:
(Bảng: Sinh vật, Năng lượng đồng hóa, Tiêu thụ bậc 1, 2, 3, 4)
Hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 2 với bậc dinh dưỡng cấp 3 là bao nhiêu %? (làm tròn đến 2 chữ số sau dấu phẩy)
Mục đích tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là gì?
Căn cứ theo các quy định hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, mục đích của kỳ thi bao gồm:
– Đánh giá kết quả học tập của học sinh sau 12 năm học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông.
– Lấy kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng.
– Góp phần đánh giá chất lượng giáo dục của địa phương và cả nước, làm cơ sở điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học trong nhà trường.
Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có bắt buộc thi môn Sinh học không?
Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 phải thực hiện như sau:
– Thi 3 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ.
– Ngoài ra, thí sinh phải chọn một trong hai bài thi tổ hợp:
+ Khoa học Tự nhiên (gồm các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học)
+ Khoa học Xã hội (gồm các môn Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân – dành cho học sinh chương trình giáo dục phổ thông)
Trong bài thi tổ hợp Khoa học Tự nhiên, môn Sinh học là một trong ba môn thành phần. Tuy nhiên, thí sinh không bắt buộc phải chọn bài thi tổ hợp này nếu không có nhu cầu xét tốt nghiệp hoặc xét tuyển đại học vào các ngành học có sử dụng môn Sinh học làm môn xét tuyển.
Như vậy, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 không bắt buộc thí sinh phải thi môn Sinh học. Thí sinh chỉ cần thi môn Sinh học nếu chọn bài thi tổ hợp Khoa học Tự nhiên để phục vụ mục đích xét tốt nghiệp hoặc tuyển sinh vào các ngành yêu cầu môn này.
