Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 môn Ngữ Văn – Đề 3 là một trong những đề thi tiêu biểu thuộc Bộ đề thi tuyển sinh vào đại học – Môn Ngữ Văn. Đề thi này được xây dựng bám sát cấu trúc đề minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2025, nhằm giúp học sinh lớp 12 củng cố toàn diện kiến thức và kỹ năng làm bài thi Ngữ Văn. Với ba phần quen thuộc là Đọc hiểu, Nghị luận xã hội và Nghị luận văn học, đề thi tập trung kiểm tra khả năng vận dụng kiến thức về các tác phẩm quan trọng như Tuyên ngôn Độc lập (Hồ Chí Minh), Tây Tiến (Quang Dũng), Sóng (Xuân Quỳnh), cùng các kỹ năng lập luận, phân tích, so sánh và liên hệ thực tiễn. Ngoài ra, đề thi còn hướng đến phát triển năng lực tư duy sáng tạo, diễn đạt mạch lạc — những yếu tố then chốt giúp học sinh tự tin chinh phục điểm cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Hãy cùng Dethitracnghiem.vn tìm hiểu về đề thi này và tham gia làm kiểm tra ngay lập tức!
- Số trang: 1 trang
- Hình thức: Tự luận
- Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)
ĐỀ THI:
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Hà Thị E là con gái trưởng bản Hà Văn Nỏ. Hiếm có người xinh đẹp như E. Lưng như lưng kiến vàng, mắt long lanh như sao Khun Lụ – Nàng Ủa, tiếng nói của nàng dịu dàng. Khi nàng cười, tiếng cười trong vắt và vô tư lự. E xinh đẹp đã đành nhưng đức hạnh của nàng cũng ít có người bì kịp. Nàng là niềm tự hào của người Hua Tát. Cả bản mường nàng tìm được người chồng xứng đáng, trưởng bản Hà Văn Nỏ cũng muốn thế, các bô lão trong bản cũng muốn thế. Trao người con gái xinh đẹp như E cho người không xứng đáng là có tội với Then vì nàng là quà tặng của Then với người Hua Tát. Chọn ai bây giờ? […]. Các bô lão trong bản Hua Tát thức trắng một đêm, uống hết năm vò rượu cần rồi quyết định sẽ làm một cuộc thi tài để chọn người nào có đức tính quý nhất mà khó kiếm nhất làm chồng của E. Đức tính quý nhất và khó kiếm nhất là đức tính gì? Ai là người có đức tính ấy? Các chàng trai ngồi tụm bên các bếp lửa bập bùng, không biết bao nhiêu là rượu và thịt tiêu ma. Lớp trẻ bây giờ không thể suy nghĩ bằng nước lã được, đã đành…
Một bữa kia có chàng trai dáng vẻ hùng dũng đến nói với trưởng bản và các bô lão:
Dũng cảm là đức tính quý nhất và khó kiếm nhất. Tôi là người có đức tính ấy!
Cứ chứng minh xem! Trưởng bản trả lời.
Chàng trai đi vào rừng. Đến chiều chàng vác về một con lợn lòi bị chàng bắn chết. Con lợn lòi đến hơn tạ thịt, lông cứng tua tủa như lông nhím, chết rồi mà hai con mắt đỏ lừ của nó vẫn ngầu sắc máu. Chàng vứt con lợn xuống sàn, mặt chàng long lanh sáng, người chàng như có hào quang. Mọi người đều khen ngợi chàng. Trưởng bản hỏi con gái:
Con xem, chàng trai thực sự dũng cảm. Chàng ấy đã chứng minh đức tính dũng cảm của mình…
E mỉm cười, trái tim của nàng rung động khi nhìn thấy đôi mắt dũng cảm của người cầu hôn. Đôi mắt ấy như có ánh lửa. Nhưng vốn thông minh, E biết, những người dũng cảm sẽ mải mê với sự nghiệp của mình. E trả lời:
Đúng thế, thưa cha! Chàng trai đã chứng minh được đức tính dũng cảm của mình… đức tính thật là đáng quý… Nhưng thưa cha, đức tính ấy đáng quý nhưng chắc không khó kiếm vì mới từ sáng đến chiều chàng đã chứng minh được nó…
Các bô lão gật gù. Người ta đồng ý với E nói. Con lợn được mổ thịt. Cả bản xoè suốt đêm để mừng đức tính dũng cảm, đức tính đáng quý nhưng không khó kiếm. Nhiều người con trai chăn chính ở rừng có đức tính này…
[…] Cuối cùng có một chàng trai trong bản Hua Tát tìm đến gặp trưởng bản và các bô lão. Đây là Hua, chàng trai mồ côi, một thợ săn xuất sắc nhất bản. Hạc nói với mọi người:
Trung thực là đức tính đáng quý và khó kiếm nhất!
Cứ chứng minh xem! Mọi người bảo chàng. Hạc trả lời:
Trung thực không phải là cái vòng bạc ở cổ đứa trẻ cho mọi người trông thấy, sờ tay vào nó.
Mọi người xôn xao, các bô lão bàn tán. Trưởng bản tức giận, mặt ông đỏ bừng như lửa:
Phải chứng minh! Trưởng bản hét lên, ông đã nhìn thấy đôi mắt trìu mến của E nhìn Hạc.
[…] Trưa hôm sau, dân bản Hua Tát lập đàn cầu đảo, không khí oi nồng ngột ngạt. Hạc bước lên đàn, chàng ngước đôi mắt trang nghiêm nhìn trời. Chàng nói:
Con sống trung thực, dẫu biết trung thực bao giờ cũng chịu đau khổ thiệt thòi. Tuy nhiên, nếu lòng trung thực chuốc được tội lỗi và mang tình yêu đến được cho thế gian này, xin trời mưa xuống…
Trời cao tĩnh lặng. Bỗng nhiên từ đâu đó xa xôi có một cơn gió ma hồ thổi về. Tất cả ngọn cây trên rừng xào xạc. Mặt đất bắt đầu xuất hiện những cơn lốc nhỏ. Buổi chiều, bầu trời đầy mây vần vũ và khi đêm xuống thì mưa như trút. Lần ấy, người ta đã xoè suốt một tuần trăng để mừng đám cưới của Hạc với con gái trưởng bản. Đây là tiệc xoè vui nhất ở bản Hua Tát. Cả bản đều say khướt. Từng cái cột nhà, thậm chí đến từng cái cây trong vườn cũng được mời uống một sừng rượu đại.
(Nguyễn Huy Thiệp, Tiệc xòe vui nhất, Những ngọn gió Hua Tát, NXB Văn hóa, 1989, tr.190-195)
Chú thích:
Nguyễn Huy Thiệp (1950- 2021), sinh tại Thái Nguyên, quê gốc ở H.Thanh Trì, Hà Nội. Ông nổi tiếng với các thể loại truyện ngắn, kịch, tiểu thuyết, phê bình văn học.
Truyện ngắn của ông đề cập đến nhiều vấn đề nóng hổi của đời sống đương đại và khá đa dạng trong cách viết. Là nhà văn có đóng góp trong việc đổi mới nội dung và hình thức nghệ thuật của văn xuôi Việt Nam đương đại.
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định điểm nhìn trong đoạn trích. (0.5 điểm)
Câu 2. Theo đoạn trích, vì sao nhân vật Hà Thị E không chọn người có đức tính dũng cảm? (0.5 điểm)
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong các câu sau: “Hiếm có người xinh đẹp như E. Lưng như lưng kiến vàng, mắt long lanh như sao Khun Lụ – Nàng Ủa, tiếng nói của nàng dịu dàng. Khi nàng cười, tiếng cười trong vắt và vô tư lự”. (1.0 điểm)
Câu 4. Nêu cảm hứng chủ đạo của văn bản. (1.0 điểm)
Câu 5. Anh, chị có đồng tình “Trung thực là đức tính đáng quý và khó kiếm nhất” hay không? Vì sao? (1.0 điểm)
II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm)
Câu 1. Viết đoạn văn nghị luận (Khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của anh/ chị về cách kết thúc truyện trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu trên. (2.0 điểm)
Câu 2. (4.0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của lối sống chủ động đối với tuổi trẻ.
Mục đích tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là gì?
Căn cứ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các văn bản hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, mục đích của kỳ thi là:
– Đánh giá kết quả học tập của học sinh sau 12 năm học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông.
– Lấy kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng.
– Góp phần đánh giá chất lượng giáo dục của địa phương và cả nước, làm cơ sở điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học trong nhà trường.
Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có bắt buộc thi môn Ngữ văn không?
Theo quy định tại các văn bản hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, thí sinh dự thi phải thực hiện như sau:
– Thi 3 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ.
– Ngoài ra, thí sinh phải chọn một trong hai bài thi tổ hợp: Khoa học Tự nhiên (gồm các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học) hoặc Khoa học Xã hội (gồm các môn Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân – dành cho học sinh học chương trình giáo dục phổ thông).
Trong đó, Ngữ văn là một trong ba môn thi bắt buộc mà tất cả thí sinh đều phải tham gia, không phân biệt lựa chọn bài thi tổ hợp hay mục đích xét tuyển đại học.
Như vậy, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 bắt buộc thí sinh phải thi môn Ngữ văn để xét công nhận tốt nghiệp và phục vụ các mục đích tuyển sinh vào các ngành học yêu cầu môn Ngữ văn.
